Muş’ta çiftçilerin son dönemde gözdesi haline gelen çilek, yüzleri güldürüyor. Yılın ilk çilek hasadı, özellikle sabah serinliğinden öğle sıcaklarına dek yapılıyor.
YONCA YERİNE ÇİLEK
Kepenek köyünde 15 dönümlük arazide yonca yetiştiren Murat Özkan, geçtiğimiz yıl çilek ekimine yöneldi.
İLK HASATTA 40 TON
Manisa’dan temin ettiği 100 bin çilek fidesini toprakla buluşturan Özkan, ilk hasatta aylık ortalama 40 ton çilek topladığını belirtti. Daha önce yonca ekilen bu arazide şimdi çilekler yeşeriyor.
8 AY SÜREN BEREKET
Özkan, “Çilek ekme kararı aldıktan sonra Manisa’dan 100 bin çilek fidesi aldım. İki yıldır bu işi yapıyorum ve her yıl sekiz ay boyunca ürün alıyoruz. Aylık 5 ton civarında, yıllık ise 30-40 ton çilek üretiyoruz,” dedi.
Ürettikleri çilekleri toptan pazarlayan Özkan, “Bazen insanlar gelip toptan fiyatına alıp yol kenarında satıyorlar. Tarlamızda her gün 25 kişi çalışıyor. Onlar sabahın erken saatlerinden öğlene kadar çalışıp topladıkları çilekleri müşterilere ulaştırıyorlar,” ifadelerini kullandı.
Özkan, boş arazilerin değerlendirilmesi konusunda çiftçilere önerilerde bulunarak, çilek, fasulye ve barbunya ekiminin karlı olacağını söyledi.
ÇİLEĞİN FAYDALARI
Gıda ve içecek sektöründe yaprak ve meyvesiyle popüler olan çilek, hoş kokusu ve lezzetiyle sevilen bir meyve. Bilimsel çalışmalarda da faydaları test edilen çilek, zengin içeriğiyle metabolik avantajlar sunar.
Çilek, gülgiller ailesinden 20’den fazla türü bulunan bir bitkidir. En yaygın türü bahçe çileğidir. Düşük kalori indeksiyle yaz aylarının favori meyvesi olan çileğin faydaları, içeriğinden kaynaklanır.
Vitamin ve mineral bakımından zengin olan çilek, A, B (özellikle folik asit), C vitaminleri ve kalsiyum, potasyum, fosfor, demir gibi mineralleri bolca içerir.
Fonksiyonel bileşenler içermesi, çileğin sağlık üzerindeki olumlu etkilerini artırır. Bu bileşenler arasında polifenoller, antosiyaninler, yağ asitleri, lifler ve bazı sekonder metabolitler bulunur.
Özellikle çileğe rengini veren antosiyaninler, flavonoid özellikli özel bir pigmenttir.
Zengin lif içeriği, sindirim sistemi üzerindeki faydalarıyla çileği diğer meyvelerden ayrıştırır.
Hem suda çözünür hem de çözünmeyen lifler içermesi, çileğin çok yönlü faydalarını ortaya koyar.
ÇİLEĞİN SAĞLIĞA YARARLARI
Çilek, C vitamini ve flavonoidlerle zenginleşmiş bir detoksifiye etkisi sunar ve vücuttaki istenmeyen toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Lif bakımından zengin olması, bağırsak hareketlerini destekleyerek metabolizmanın hızlanmasına katkıda bulunur.
Çileğin genel faydaları şunlardır:
• Sindirimi destekler
• Kan şekerini dengelemeye yardımcı olur
• Kolesterolü düşürür
• Kronik hastalıkların riskini azaltır
• Libidoyu dengeler
• Bağışıklık sistemini güçlendirir
• Hafızayı güçlendirir
• Diş minesini korur
• Mikroorganizmalara karşı vücudu savunur.
ÇİLEĞİN YAN ETKİLERİ
Her meyve ve sebze gibi çileğin de günlük önerilen bir tüketim miktarı vardır. Günde 8 adet çilek, C vitamini ihtiyacını karşılar. 100 gram çilek yaklaşık 32 Kcal’dir.
Diyet için günde 150 gram (yaklaşık bir çay bardağı) yeterlidir. Fazla tüketildiğinde alerjik reaksiyonlar gelişebilir. Yüksek potasyum ve fosfor içeriği nedeniyle böbrek yetmezliği olanlar doktor tavsiyesiyle tüketmelidir.
Çocuklarda alerjik duyarlılık daha fazla olabilir. Polen alerjisi olanlar, özellikle huş ağacı poleni veya elma alerjisi olanlar dikkatli tüketmelidir.
Tüm meyvelerde olduğu gibi, çileğin iyi yıkanması önemlidir; aksi takdirde mikrobiyal kontaminasyon riski vardır.
